Jak powstają przebarwienia na zębach i jak je zwalczać?

Przebarwienia na zębach to głównie problem estetyczny. Mogą one wpływać na samoocenę, pewność siebie oraz ogólne wrażenie o zdrowiu jamy ustnej. Dla utrzymania pięknego i zdrowego uśmiechu istotne jest zrozumienie przyczyn ich powstawania i metod walki z nimi.

Przeczytaj również: Jaką funkcję pełnią w jamie ustnej tkanki miękkie?

Spis treści:

• Powstawanie
• Zwalczanie
• Wybielanie zębów
• Podsumowanie

Jak powstają przebarwienia na zębach?

Przebarwienia na zębach mogą mieć różne pochodzenie i przyczyny. Dzielą się one na dwie główne kategorie: przebarwienia zewnętrzne i wewnętrzne. Zrozumienie różnic między nimi pomoże w skuteczniejszym ich zwalczaniu.

Przebarwienia zewnętrzne to te, które pojawiają się na powierzchni zębów, najczęściej w wyniku kontaktu szkliwa z różnymi substancjami. Do najczęstszych przyczyn należą:

• Płyny do płukania jamy ustnej zawierające chlorheksydynę. Długotrwałe stosowanie takich płukanek może powodować ciemniejsze zabarwienie zębów.
• Spożywanie niektórych pokarmów i napojów. Kawy, herbaty, wina, soków owocowych (szczególnie tych o intensywnych kolorach, jak jagodowe czy cytrusowe) oraz przypraw, takich jak curry czy papryka.
• Palenie tytoniu. Nikotyna i substancje smoliste w papierosach powodują charakterystyczne żółte lub brązowe przebarwienia na zębach.
• Niewłaściwa higiena jamy ustnej. Zbieranie się płytki nazębnej, która z czasem mineralizuje się i przekształca w kamień nazębny, może prowadzić do powstawania przebarwień na powierzchni zębów.

Natomiast przebarwienia wewnętrzne pochodzą z wnętrza zęba, a nie z jego powierzchni. Niestety są trudniejsze do usunięcia. Jednym z głównych winowajców są antybiotyki z grupy tetracyklin, które podawane dzieciom w okresie rozwoju zębów (zwykle przed ukończeniem 8. roku życia) mogą prowadzić do trwałych, ciemnych przebarwień. Ponadto, niebezpieczny jest również nadmiar fluoru, ponieważ może on powodować białe lub brązowe plamy na zębach. Co więcej, z biegiem lat, szkliwo ulega ścieraniu. Wtedy zębina, znajdująca się pod szkliwem, staje się bardziej widoczna. Zębina ma naturalnie ciemniejszy kolor niż szkliwo, a to sprawia, że zęby mogą wyglądać bardziej żółto.

Jak zwalczać przebarwienia na zębach?

Najlepszym sposobem na walkę z przebarwieniami jest zapobieganie im poprzez odpowiednią higienę jamy ustnej. Mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie pastą z fluorem pomaga usuwać płytkę nazębną i resztki jedzenia, które mogą prowadzić do przebarwień. Z kolei nitkowanie pozwala usunąć resztki jedzenia i płytkę z przestrzeni międzyzębowych.

Na rynku dostępnych jest wiele produktów, które pomagają w usuwaniu przebarwień zewnętrznych, choć nie zawsze są one skuteczne w przypadku przebarwień wewnętrznych. Do najpopularniejszych z nich należą pasty wybielające, które zawierają substancje ścierne, pomagające usunąć płytkę nazębną oraz delikatne przebarwienia. Jednakże ich długotrwałe stosowanie może uszkodzić szkliwo, dlatego warto korzystać z nich z umiarem. Niektóre osoby korzystają również z domowych środków, takich jak soda oczyszczona, olej kokosowy czy aktywny węgiel. Chociaż mogą one pomóc w usuwaniu niektórych przebarwień, brak badań naukowych potwierdzających ich pełną skuteczność i bezpieczeństwo.

Profesjonalne metody wybielania zębów

• Profesjonalne wybielanie zębów. Zabieg ten polega na zastosowaniu silniejszych środków wybielających, takich jak nadtlenek wodoru, pod nadzorem stomatologa. Wybielanie wykonuje się przy użyciu lamp LED, lasera lub tradycyjnych metod. Efekty są widoczne już po jednej wizycie, a procedura jest bezpieczna i dostosowana do potrzeb pacjenta.
• Mikroabrazja szkliwa. Ta metoda polega na delikatnym ścieraniu zewnętrznej warstwy szkliwa, aby usunąć powierzchniowe przebarwienia. Stosuje się ją zazwyczaj w przypadku lekkich przebarwień.
• Wypełnienia estetyczne. W przypadku przebarwień wewnętrznych, które nie reagują na tradycyjne wybielanie, stomatolog może zaproponować wypełnienia kompozytowe, które zakrywają przebarwienia.
• Licówki porcelanowe. Jeśli przebarwienia są bardzo trudne do usunięcia, doskonałym rozwiązaniem będą licówki. Są to cienkie płytki porcelanowe, które przykleja się na przednią powierzchnię zębów, zapewniając idealny kolor i kształt.

Podsumowanie

Przebarwienia na zębach mogą mieć różne przyczyny – zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Skuteczne ich zwalczanie wymaga zrozumienia, co je powoduje oraz wyboru odpowiedniej metody leczenia. Kluczem do sukcesu jest także regularna higiena jamy ustnej i odpowiednia profilaktyka, aby zapobiec powstawaniu nowych przebarwień.